Od maja 2018 roku weszła w życie nowa ustawa o ochronie danych osobowych. Na mocy jej przepisów powstał nowy organ państwowy – Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Zgodnie z treścią ustawy, Prezes UODO jest organem właściwym w sprawie ochrony danych osobowych.
Prezes UODO jest powoływany na czteroletnią kadencję przez Sejm, za zgodą Senatu. Ustawa wymaga aby kandydat był obywatelem polskim, posiadał wyższe wykształcenie, wyróżniał się wiedzą prawniczą i doświadczeniem z zakresu danych osobowych, korzystał z pełni praw publicznych i nie był skazany za umyślne przestępstwo.
Prezes wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzędu Ochrony Danych Osobowych, któremu nadaje statut w drodze rozporządzenia. Statut określa organizację wewnętrzną urzędu, zakres zadań zastępców prezesa oraz zakres zadań komórek organizacyjnych. Ponadto Prezes UODO powołuje Radę do Spraw Ochrony Danych Osobowych spośród kandydatów wskazanych przez Radę Ministrów, Rzecznika Praw Obywatelskich, izby gospodarcze, jednostki naukowe lub fundacje i stowarzyszenia.
Raz do roku, w dniu 31 sierpnia Prezes UODO przedstawia Sejmowi, Radzie Ministrów, Rzecznikowi Praw Obywatelskich, Rzecznikowi Praw Dziecka oraz Prokuratorowi Generalnemu sprawozdanie ze swojej działalności. Jego rolą jest również opiniowanie aktów prawnych dotyczących danych osobowych.
Rolą Prezesa jest udostępnienie na stronie internetowej oraz w Biuletynie Informacji Publicznej standardowych klauzul umownych, zatwierdzonych kodeksów postępowania, klauzul ochrony danych oraz rekomendacji dotyczących środków stosowanych w celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzanych danych osobowych.
Ponadto Prezes UODO ogłasza wykaz rodzajów operacji przetwarzania danych osobowych wymagających lub niewymagających oceny skutków przetwarzania. Może też prowadzić system informatyczny umożliwiający administratorom dokonywanie zgłoszeń naruszeń ochrony danych.
Prezes UODO jest organem prowadzącym postępowanie w sprawie naruszeń oraz kontrolującym przestrzeganie przepisów o ochronie danych osobowych. Jest również upoważniony do nakładania w drodze decyzji administracyjnych, stosownych kar pieniężnych.